Türkiye’yi Bir Tahkim Ülkesi Yapalım

21 Şubat 2020 tarihinde İstanbul Tahkim Derneği (İSTA) Tahkim Roadshow’u kapsamında, Birleşik Hakemler Kurumu (CIArb) ve Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) işbirliğiyle BTSO Hizmet Binasında yoğun bir ilgi ile düzenlenen konferansa Arabuluculuk Daire Başkanı Umut İlhan Durmuşoğlu, BTSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cüneyt Şener, BTSO Yönetim Kurulu Üyesi Irmak Aslan, İSTA Başkanı Avukat Mehmet Gün, İSTA Yönetim Kurulu üyeleri Av. Pelin Baysal ve Av. Arb. Bennar Aydoğdu, CIArb Genel Direktörü Anthony Abrahams ile birlikte ticaret mahkemesi başkan ve hakimleri, işdünyası temsilcileri, çok sayıda avukat ve arabulucu katıldı.

Toplantıda açılış konuşması yapan İSTA Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Gün, “Dünya üzerinde uyuşmazlıkların seyir rotalarını izlerseniz, uyuşmazlıkların tepemizin üstünden geçip başka ülkelere gittiğini görürüz. Yönünü Türkiye’ye çevirmiş olan büyük bir coğrafyaya ve değişik ülkelerin iş insanlarına Türkiye’yi bir tahkim ülkesi yaparak da karşılık vermemiz, güç bir tahkim ekonomisi oluşturmamız gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

İSTA’nın uyuşmazlıkların Londra’ya, Singapur’a, Dubai’ye gitmeden Türkiye’de çözülmesine katkıda bulunmak için kurulduğunu aktaran Gün, karşılıklı olarak ticaret ve sözleşme yapmak için devlete ihtiyaç duymayan tarafların iş ilişkilerinden, sözleşmelerinden dolayı çıkan uyuşmazlıklarını devlet mahkemelerine gitmeden tahkim ve alternatif yöntemlerle çözebileceklerini, bunun için değişik uyuşmazlık çözüm yöntemleri yelpazesi olması gerektiğini ve tarafların ihtiyaca en uygun yöntemi seçme imkanına sahip olması gerektiğini, bu amaçla Türkiye’nin bu yelpazedeki imkan ve hizmetlerin çeşitlendirmeye, kalitesini artırmaya ve güven oluşturmaya ihtiyacı olduğunu belirtti.

Mehmet Gün, tahkimi Türkiye’de yaygınlaşmasının önündeki engellerin birer birer kalktığını, çözülmesi en zor ve en önemli engelin tahkimde etik olduğunu İSTA’nın tahkimde etik konusunu daha kuruluş aşamasında belirlediğini ve Doç. Dr. Süheyla Balkar Bozkurt’un katkısı ile etik kuralları yayınladıklarını ve kuralları rekor katılımlı bir uluslararası konferans ile duyurduklarını aktardı.

Toplantıda bir açılış konuşması yapan BTSO Başkan Yardımcısı Cüneyt Şener ise, BTSO’nun alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinin gelişmesi hedefiyle yürüttüğünü çalışmaları aktardı. Şener BTSO’nun tahkim sisteminin kullanılması ve yaygınlaştırılması yönünde önemli çalışmalar yaptıklarını ve Türkiye’nin ilk tahkim ve arabuluculuk merkezini, BTSO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi’ni (BTSOTAM) açtıklarını aktardı.

Açılış konuşmalarının ardından BTSO Yönetim Kurulu Üyesi ve BTSOTAM Divan Başkanı Irmak Aslan moderatörlüğünde “Tahkim, Arabuluculuk ve Med-Arb Nasıl Fırsatlar Öneriyor?” paneli gerçekleştirildi. Panelde konuşan Arabuluculuk Daire Başkanı Umut İlhan Durmuşoğlu, Türkiye’nin tarihinde arabuluculuğun ayrı bir önem taşıdığını şu ifadelerle belirtti: “İş dünyamızın da talepleri doğrultusunda farklı alanlarda uzmanlık sistemini devreye alıyoruz. 1 yıl boyunca 12 ayrı başlıkta modül yazılıyor. Bankacılık, inşaat, finans, enerji, sağlık, sigorta, fikri ve sınai haklar ile aile gibi farklı alanlarda uzman arabuluculuk modeli yakında başlayacak. Bizler arabuluculuk sisteminin daha hızlı ve daha kaliteli bir şekilde faydalanılmasını hedefliyoruz. Uzman arabuluculuk ilk olarak tüketici ve ticari uyuşmazlıklarda yapılacak. Kısa bir süre sonra söz konusu diğer alanlarda da kullanılabilecek.”

Irmak Aslan ise Türkiye’de arabuluculuk sisteminin nitelikli arabulucular sayesinde çok önemli bir seviye kat ettiğini belirterek bu sistemi, dostane çözüm yöntemlerinden birisi olan tahkimle devam ettirmeyi önerdi. Bu süreçte mevcut arabulucuların çok ciddi bir tecrübe edindiğini belirten Aslan, tecrübeli arabulucuların uyuşmazlıklarda tahkim hakemi ve taraf vekili olarak da son derece başarılı olacağına inandığını söyledi. Panelde ayrıca Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı Hâkim Ömer Gülmüş ve Bursa Arabuluculuk Merkezi avukatlarından Volkan Aksu açıklamalarda bulundu.

Aynı zamanda İSTA Yönetim Kurulu Üyesi de olan, BTSOTAM Divan Başkan Yardımcısı ve Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) Divan Üyesi Avukat Bennar Aydoğdu moderasyonunda gerçekleştirilen “Dünyadaki Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi Uygulamaları” panelinde Aydoğdu, dünyada arabuluculuğun hızla yaygınlaştığını belirterek, Arabuluculuk Daire Başkanlığı’nın alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri noktasında pozitif çalışmaları olduğuna değindi.

Gün + Partners Avukatlık Bürosu Ortak Avukatı Pelin Baysal, tahkim iradesinin net olması gerektiğini vurgulayarak sözleşmelere tahkimin yanı sıra mahkemelere de başvuru imkânının yazılması durumunda Yargıtay’ın tahkim anlaşmasını geçersiz saydığını açıkladı. Tahkim sözleşmelerindeki diğer bir önemli konunun ise sözleşmelerin dili olduğunu aktaran Baysal, en azından Türk taraflar arasında tahkim şartının mutlaka Türkçe yapılması gerektiğini açıkladı.

CIArb Genel Direktörü Anthony Abrahams ise uzlaşmak için asla geç olmadığını vurgulayarak tahkim süreci boyunca da her aşamada arabuluculuğu desteklediğini vurguladı. Arabuluculuğun tarafları kendi anlaşmalarına varmak için cesaretlendirme amacı taşıdığını dile getiren Abrahams başta Almanya olmak üzere özellikle Kıta Avrupası hukukunda tarafların uzlaşmaya yönlendirilmesine çok sık rastlandığını belirtti.

Panelde konuşan Mehmet Gün ise İstanbul’da tahkimin avantajlarını anlattı. İstanbul’a gelmek için vize almaya gerek olmadığın belirten Gün, İstanbul’un 3 saatlik uçuş mesafesinde olmasının da getirdiği büyük faydalar olduğun söyledi. Gün, İstanbul’da 40.000 üzerinde avukat olduğunu ve her birinin başarıya ulaşmak isteyen rekabetçi hukukçular olduklarını söyledi.

Mehmet Gün, tahkimin Türkiye’ye katkılarını ise şu ifadelerle değerlendirdi: “Tahkim davalarını yurt dışında yürüttüğümüzde kişi başı her gün 1,000 doların üzerinde harcama yapıyoruz. Türkiye’yi tahkim başkenti yaparak bu faydayı Türkiye’ye getirebiliriz. Tahkimin yarattığı büyük ekonomik faydaları ellerimiz uzatıp yakalamamız ve ülkemiz insanlarımıza kazandırmamız gerekiyor. Öte yandan ticari uyuşmazlıkları çözümü için ülkemize oluşturulacak güven daha büyük uyuşmazlıkların da ülkemize getirilmesini ve böylelikle Ülkemizi özellikle çevre ülkelerin uyuşmazlıklarını çözmek istedikleri bir ülke haline gelmesini sağlayacak ve ülkemizin uluslararası saygınlığını ve güvenirliğini artırmaya katkıda bulunacaktır.”