26 Kasım 2019 INCOTERMS 2020 ve Tahkim
Milletlerarası Ticaret Odası (ICC-International Chamber of Commerce) INCOTERMS kuralları ile uluslararası ticarette teslim şekillerini belirlemektedir. Bu kurallar dış ticarette, ithalatçı ile ihracatçı arasındaki sorumlulukları, evrakları ve masrafları düzenlemektedir. Sözleşmelerde belli bir standart oluşturmak, karşılıklı anlaşma sağlamak ve uluslararası ticaretin temayüllerine uygun hareket etmek isteyen taraflar sözleşmelerinde INCOTERMS kurallarına atıfta bulunmaktadır.
INCOTERMS kuralları 2019 yılının Eylül ayı ortasında güncellenmiştir ve 1 Ocak 2020 itibariyle yürürlüğe girecektir. INCOTERMS 2020 ile şu konularda yenilikler gelmektedir:
- DAT teslim şeklinin uygulamasına son verilmiştir. uygulamadan kaldırılmıştır.
- DPU (Delivered at Placed Unloaded) tanımlanarak yeni bir teslim şekli getirilmiştir.
- EXW ve DDP kurallarının içeriğinde muhtelif değişiklikler yapılmıştır.
- FCA teslim şekline ilişkin daha açık tanımlamalar yapılmıştır.
En son 2010 senesinde değişiklik yapılan INCOTERMS kuralları 1980’li yıllardan bu yana her 10 yılda 1 revize edilmektedir. Sözleşme taraflarının uyuşmazlıklarla karşılaşmamak ve uyuşmazlık çıktığında bunları verimli bir şekilde çözebilmek için güncellemeleri yakından takip etmeleri gerekmektedir. Aynı şekilde uluslararası ticaret alanında uzmanlaşan hakemlerin de uluslararası ticaretin temayülleri (lex mercatoria) olarak yerleşen bu kuralları yakından takip etmeleri önem taşımaktadır.
Bu noktada özellikle tahkim ile ilgili aşağıdaki konulara dikkat çekilmektedir:
- 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren imzalanacak sözleşmelerde, özel olarak belirtilmediği sürece mahkemeler ve tahkim heyetleri INCOTERMS 2020’yi dikkate alarak karar vereceklerdir.
- Tarafların INCOTERMS esasına göre hazırladıkları sözleşmelerde, uygulanacak hukuku da seçmeleri önem taşımaktadır. Aksi takdirde bu seçim hakemler tarafından yapılmak zorunda kalmakta ve davanın taraflar için sürpriz sonuçlar doğurmasına sebep olmaktadır.
- Taraflarca seçilmemesi halinde dahi INCOTERMS kuralları hakemler tarafından uygulanabilmektedir. Bu anlamda tarafların, atıf yapmış olsunlar veya olmasınlar bu kurallar ve getirdiği yükümlülükler konusunda farkındalık sahibi olmaları büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede özellikle bu kurallar dışında kalmak isteyen tarafların sözleşmelerini buna göre hazırlamaları gerekmektedir.
- Birbirini tekrarlayan veya uzun erimli sözleşmelerin tarafları karşılıklı olarak INCOTERMS 2020’yi incelemeli ve avantajları ve dezavantajlarını değerlendirerek sözleşmelerini yenilemeleri gerekmektedir.
- INCOTERMS 2020, INCOTERMS 2010’u yürürlükten kaldırmamaktadır. Yapılan bir güncellemedir ve sözleşme özgürlüğü gereğince taraflar isterlerse yeni hazırladıkları sözleşmelerde de eski kurallara atıfta bulunabilirler. Bunu yapan tarafların özellikle tahkim şartları içinde de bu atıfları yapmaları, uyuşmazlık çözümünü kolaylaştıracaktır.